 |
|
|
|
Aangepast zoeken
|
Mistletoe groeit in bomen, liefde tot in de hemel |
|
|
|
Mistletoe, mistel, maretak en vogellijm zijn synoniemen voor een en
dezelfde plant: Viscum album.
In de kersttijd wordt mistletoe gebruikt als versiering en... de vrouw die
onder zo'n bosje mistletoe staat, mag worden gekust.
Een ritueel waarvan de betekenis verder gaat dan een kus alleen.
Mistletoe groeit halfparasitair op populieren, dennen en sparren, appel- en
perenbomen, lijsterbessen en linden. De plant woekert in bomen en vormt daar
op de takken dichte bolvormige 'pruiken'. Het heeft wel wat weg van een
slordig gemaakt kraaiennest. De pruik is licht geelgroen van kleur door de
geelgroene stelen en de licht olijfgroene kleur van het leerachtige blad.
Het blad is lancet-spatelvormig van kleur.
De plant is een halfparasiet, omdat er geen wortelgestel aanwezig is. De
plant voedt zich voor een deel met de levenssappen van z'n gastheer, voor de
rest worden er door mistletoe zelf ook suikers gemaakt in het bladgroen. De
plant is dus wel in staat te assimileren en in z'n eigen levensonderhoud te
voorzien. Waarom zou je moeilijk doen als het ook makkelijk kan?
Beperkt verspreidingsgebied in Europa
In Europa is het verspreidingsgebied van Viscum album beperkt tot
zuidelijke landen. In Nederland komt de plant voor in Limburg en verder
onder de lijn Maastricht - Brussel. Het Prater in Wenen is beroemd om z'n
maretakken. Buiten Europa komt mistletoe ook voor in o.a. Azië
Australië, Afrika en de Verenigde Staten van Amerika. In de V.S. komt
voornamelijk Phoradendron flavescens voor, die ook tot de
vogellijmfamilie Loranthaceae behoort.
Rituelen en magie
Aan mistletoe werd een magische kracht toebedacht door de Druïden. Dit
oorspronkelijk Keltische volk leefde in het gebied tussen de Seine en de
Loire in Frankrijk. Het was het grondgebied van de Carnutes. Voor de
Druïden was mistletoe een heilige plant, die een rol speelde in
vruchtbaarheidsrituelen.
In Angelsaksische landen speelt het bijgeloof rond mistletoe nog steeds
 |
| Bloeiende mistletoe |
een rol: in Engeland is de belangstelling rond fabels over de Druïden
groot, in het zuiden van Nederland moest een in de stal opgehangen bosje
mistletoe het vee behoeden voor allerlei onheil. Mistletoe wordt ook wel
maretak genoemd. Mare betekent letterlijk nachtmerrie; cauchemar in het
Frans. Het moest opwindende nachtmerries voorkomen. De maretak moest
vooral geluk brengen. De plant heeft geneeskrachtige eigenschappen op
het gebied van het immuunsysteem.
Mannelijk en vrouwelijk
Alleen de vrouwelijke planten dragen in de winter, vanaf november, witte
bessen. De mannelijke planten dragen geen bessen. De bes is het resultaat
van een vrouwelijke bloem die bevrucht is. Mistletoe is tweehuizig;
mannelijke en vrouwelijke planten leven afzonderlijk van elkaar. De plant
bloeit in maart - mei met weinig opvallende, geelgroene bloemen. De bes is
g i f t i g, bevat veel proteïne en lecithine en is bovendien
behoorlijk kleverig (Grieks: iksos = kleverig). De verspreiding van de
mistletoe, maretak of vogellijm gebeurt door vogels. Lijsters eten de bessen
en 'vegen' daarna hun snavel aan een boomtak af. Zo vindt de verspreiding
van deze halfparasiet plaats. In Italië zou de kleverige inhoud van
de bes letterlijk gebruikt worden als vogellijm.
|
|
|
Artikelen en illustraties
in NEÊRLANDs Tuin
zijn auteursrechtelijk beschermd. Niets mag
daarom geheel, gedeeltelijk
of in gewijzigde vorm (persoonlijkheidsrecht) op welke wijze
dan ook worden verveelvoudigd zonder schriftelijke toestemming. |
|
